Karta Nauczyciela

Karta Nauczyciela powstała na początku 1982 roku i stała się podstawową ustawą regulującą pracę wszystkich zatrudnionych w placówkach oświatowych. Ma ona nawet pierwszeństwo nad kodeksem pracy. Podlegają jej wszyscy nauczyciele i wychowawcy pracujący w takich placówkach jak:

• publiczne i niepubliczne przedszkola, 
• szkoły podstawowe,
• placówki doskonalenia nauczycieli
• okręgowe ośrodki wychowawcze,
• zakłady poprawcze,
• schroniska dla nieletnich,
• publiczne kolegia pracowników służb społecznych,
• szkoły polskie przy przedstawicielstwach dyplomatycznych,
• szkoły za granicą,
• Ochotnicze Hufce Pracy.

Karta Nauczyciela składa się ze 102 artykułów wraz z podpunktami, które określają normy pracy wyżej wymienionych pracowników. Jest to jedyna ustawa w mocy prawa odnosząca się do pracy nauczycieli i choć powstała ponad czterdzieści lat temu nadal jest aktualizowana o nowelizacje w postaci komentarzy pod artykułami, które odnoszą się do zmian prawnych przyjętych przez ustawodawcę.

Karta podzielona jest na dwanaście rozdziałów, które dotyczą pracy nauczyciela i są to:

• Rozdział I – Postanowienia wstępne
• Rozdział II – Obowiązki Nauczycieli
• Rozdział III – Wymagania kwalifikacyjne (Awans zawodowy nauczycieli, Awans zawodowy nauczycieli szkół za granicą)
• Rozdział IV – Nawiązanie, zmiana i rozwiązanie stosunku pracy 
• Rozdział V – Warunki pracy i wynagrodzenie 
• Rozdział VI – Nagrody i odznaczenia
• Rozdział VII – Uprawnienia socjalne i urlopy (Finansowanie dokształcania i doskonalenia zawodowego nauczycieli)
• Rozdział VIII – Ochrona zdrowia
• Rozdział IX – Dzień Edukacji Narodowej
• Rozdział X – Odpowiedzialność dyscyplinarna
• Rozdział XI – Uprawnienia emerytalne
• Rozdział XII – Przepisy szczególne 

Głównym celem karty nauczyciela jest uchronienie sektora edukacyjnego przed pełną komercjalizacją, która oznaczałaby urynkowienie zasad zatrudniania i wynagradzania nauczycieli. Karta określa jednoznacznie czas pracy, wliczając pensum dydaktyczne, daje prawo do takich dodatków jak stażowy, czy za pracę na wsi, do funduszu zdrowotnego, socjalnego oraz nagród. 

Autor: Mirosława Szymańska